وَیَقُولُ الْکَافِرُ یَا لَیْتَنِی کُنْتُ “تُرَابًا”
و كافر می گوید: «اى كاش “خاك” بودم (و گرفتار عذاب نمی ‏شدم)

تُراب به معنای خاک است و ابو تراب به معناى پدر خاك ، يا پدر و رئيس خاكيان است . اين لقب از محبوب‌ترين القاب در نزد امام علي عليه السلام و يكي از زيباترين القاب آن حضرت به شمار مي‌آيد . شيخ علاء الدين سكتوارى در محاضرة الأوائل ( ص 113 ) گويد : نخستين كسى كه به كنيه ( ابو تراب ) ناميده شد على بن ابى طالب رضى الله عنه است ، اين كنيه را رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم به او داد . .

کنیه چیست؟
(كنيه نامي است كه به جهت اسم نبردن شخص به اسم كوچكش براي شخص انتخاب مي شود ونام بردن فرد به كنيه اش نوعي احترام محسوب مي شود)
الغدير - الشيخ الأميني - ج 6 - ص 337 – 338 . .

عباية بن ربعى گويد : به عبد الله بن عباس گفتم : رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم از چه رو على عليه السلام را ابو تراب ناميد ؟ گفت : از آن رو كه على عليه السلام صاحب زمين و حجت خدا بر اهل آن پس از رسول خداست ، و بقاى زمين و آرامش آن به او است ، و از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم شنيدم مى فرمود : چون روز قیامت شود و شخص كافر پاداش و نزديكى و كرامتى را كه خداى متعال براى شيعيان على آماده نموده ببيند گويد : ( اى كاش من ترابى بودم ) يعنى كاش از شيعيان على ( ابو تراب ) بودم . و اين است معناى اين آيه كه كافر گويد : كاش من تراب ( خاك ) بودم .

(این معنا در کلام شیخ صدوق چنین آمده است: چون علی علیه السلام صاحب زمین و حجت خداوند بر اهلش می باشد و به واسطه ایشان، زمین باقی می ماند و به خاطر ایشان زمین آرام می گیرد به ایشان ابو تراب گفته شده است)
علل الشرائع - الشيخ الصدوق - ج 1 - ص 156 .

در تفسیر جامع هم به این مطلب اشاره شده.