قاضی عبد الجبار معتزلی یکی از علمای بزرگ و طراز اول اهل سنت و معاصر با مرحوم شیخ مفید (رحمة الله علیه) بود . وی در بغداد کرسی تدریس داشت و شاگردان زیادی پای درس او می نشستند ، روزی قاضی عبدالجبّار در مجلس درس خود نشسته بود و شاگردانش نیز در مجلس درس وی حاضر بودند ، که ناگهان شیخ مفید‌ نیز به آن مجلس وارد شد و دم در نشست، قاضی که تا آن روز شیخ مفید را ندیده بود، ولی وصفش را شنیده بود، ابتدا شیخ را نشناخت و لذا درس خود را آغاز کرد .

شیخ مفید که از رفتن و حضور در آن درس هدف خاصی را دنبال می کرد ، پس از لحظه‌ای، به قاضی رو کرد و گفت: «آیا اجازه می‌دهی، در حضور این دانشمندان، سؤالی از شما ‌کنم؟»

قاضی جواب داد : بپرس

شیخ مفید گفت : این حدیثی که شیعیان روایت می‌‌کنند که پیامبر‌ ( صلّی‌ اللّه علیه و آله ) در صحرای غدیر، درباره علی‌ ( علیه السّلام ) فرمود:
«مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاهُ: هر کس که من مولای اویم، پس علی‌ مولای اوست»
آیا این حدیث صحیح است و یا این‌ که شیعه آن را به دروغ ساخته است؟

قاضی پاسخ داد: این روایت،صحیح است.

شیخ مفید بلافاصله پرسید : منظور از کلمه «مولی» در این روایت چیست؟

و قاضی جواب داد: منظور، آقائی و اولویّت است.

شیخ مفید گفت : اگر چنین است پس طبق فرموده پیامبر‌ ( صلّی‌ اللّه علیه و آله )،‌ علی‌ (علیه السّلام ) آقائی و اولویّت بر دیگران دارد، بنابراین، این همه اختلاف و دشمنی‌ها بین شیعه و سنّی برای چیست؟

قاضی گفت: ای برادر! این حدیث (غدیر) روایت (و مطلب نقل شده) است، ولی خلافت ابوبکر، «درایت» و امری مسلّم است، و آدم عاقل، به خاطر روایتی، درایت را ترک نمی‌کند!!

در این هنگام شیخ مفید سوال دیگری پرسید و فرمود : شما درباره این حدیث چه می‌گویید که پیامبر‌ اکرم (صلّی‌ اللّه علیه و آله )، در شأن علی‌ ( علیه السّلام ) فرموده اند:
«یَا عَلیُّ حَرْبُکَ حَرْبِی وَ سِلْمُکَ سِلمِی»: «ای علی! جنگ با تو،‌جنگ با من است، و صلح با تو،‌ صلح با من است»

قاضی گفت : این حدیث هم،‌صحیح است.

و شیخ مفید پاسخ داد : بنابراین آنان‌ که جنگ جَمَل را به راه انداختند مانند طلحه و زبیر و عایشه و… و با علی ( علیه السّلام ) جنگیدند، طبق حدیث فوق و اعتراف شما به صحّت آن، باید (با شخص رسول خدا‌ صلّی‌ اللّه علیه و آله جنگیده ) و در نتیجه کافر باشند.

قاضی که سعی در توجیه و پاسخگویی به این سوال داشت، گفت : ای برادر! آن‌ها (طلحه و زبیر و …) توبه کردند.

اما شیخ مفید با استفاده از همان پاسخی که قاضی داده بود در جواب او گفت : جنگ جمل، درایت و قطعی است، ولی در این‌که پدید آورندگان آن جنگ، توبه کرده‌اند، روایت و شنیدنی است، و به گفته تو نباید درایت را فدای روایت کرد، و مرد عاقل به خاطر روایت، درایت را ترک نمی‌کند.

قاضی، در پاسخ این سؤال فرومانده، پس از ساعتی درنگ ، سرش را بلند کرد و گفت : «تو کیستی؟

شیخ مفید پاسخ داد: من خادم شما محمّد‌‌‌بن محمّد‌بن نعمان هستم.

قاضی که تازه فهمیده بود با چه کسی سخن می گفته ، همان‌ دم برخاست و دست شیخ مفید را گرفت و بر جای خود نشانید و به او گفت: «اَنْتَ الْمُفِیدُ حقّاً»: «تو در حقیقت، مفید (فایده بخش) هستی»

علمای مجلس از رفتار قاضی رنجیده خاطر شده و همهمه کردند، قاضی به آن‌ها گفت: من در پاسخ این شیخ (مفید)، درمانده شدم، اگر هر یک از شما پاسخی دارد، برخیزد و بیان کند.
اما هیچ کس برنخواست و به این ترتیب، شیخ مفید،پیروز این مناظره کوتاه شد و لقب «مفید» در این مجلس، برای او بر سر زبان‌های مردم افتاد.[۱]

منبع :
[۱]. مجالس المؤمنین، ج ۱، ص ۲۰۰ و ۲۰۱ (مجلس پنجم).

جریان سقیفه چیست؟

سقیفه محلی است در ناحیه ی شمال غربی مسجد النبی , که فاصله ای کمتر از یک کیلومتر با خانه ی پیامبر دارد, سایبان کوچکی بود که جمعا کمتر از یکصد نفر را در خود جای میداد .سرگذشت سقیفه یک  واقعه غم انگیز بود و هنوز پیکر مطهر پیامبر (صلَّى اللّه علیه و آله و سلَّم) بر زمین بود و بنى هاشم و گروهى دیگر در خانه پیامبر (صلَّى اللّه علیه و آله و سلَّم) مشغول غسل و کفن کردن آن حضرت بودند که دو قبیله اوس و خزرج دور هم گرد آمدند تا گوى خلافت بربایند، وقتى ابوبکر و عمر از جریان آگاه شدند، جسد پیامبر را ترک نموده و همراه سه نفر دیگر به سقیفه رفتند و درباره خلافت و رهبرى امت سخن گفتند..ابوبکر و عمر و ابو عبیده در آنجا سه قاعده ی یک مثلث بودند ,عمر با یک بازی سیاسی وارد صحنه شد و سررشته ی امور را به دست گرفت .او تقدم  مهاجران و همچنین عشیره ی پیامبر ونزدیکی با او را در اولویت خلافت بعد از پیامبر مطرح کرد و فورا دست ابوبکر را به عنوان بیعت می فشارد . قبیله اوس به خاطر این که قبیله خزرج برنده خلافت نباشد، با ابى بکر بیعت کردند آنها بدین ترتیب ابوبکر را به سرعت و با سلام و صلوات به عنوان خلیفه ی بعد از  پیامبر (ص) به مسجد آوردند و چون هنگام نماز بود او را جلو انداختند , اذان گفتند و همه نماز خواندند .سپس با چند جمله و یک خطبه ی کوتاه  او رابه عنوان خلیفه جا زدند , حال آنکه مردم مصیبت دیده و نگران ,در مقابل عمل انجام شده قرار گرفتند . مسعودى در مروج الذهب در حوادث پس از درگذشت پیامبر (صلَّى اللّه علیه و آله و سلَّم) مى نویسد: امام على (علیه السَّلام) و گروهى از شیعیان او در منزل وى نشستند و حاضر به بیعت با ابى بکر نشده و خواهان پیشوایى على (علیه السَّلام) بودند پس ابوبکر نه به عنوان خلیفه ی منتخب مسلمانان, بلکه خلیفه ی انتصابی چند نفر و گروه کوچک به قدرت رسید . این سوال پیش میاید که این چه انتخاباتی است که هیچ یک از بنی هشم و حتی نخبگان با سابقه و فداکار پیامبر و اسلام و به کلی از ماجرا بی خبر باشند ومورد مشورت قرار نگیرند و حتی بیعت نکنند. وعلی که جان پیامبر است (باتوجه به آیه مباهله که در قران آمده ) مورد مشورت قرار نگیرد تا آنجا که حضرت فاطمه زهرا(س) به عنوان خشم و غضب از انحراف خلافت تا آخر عمرش با ابوبکر و عمر حرف نزد و وصیت کرد که آنها بر جنازه اش نماز نخوانند و درمراسم  دفن او شرکت نکنند!

علت تشکیل سقیفه و پیشگامی انصار برای خلافت هرچه که بود , از طرف شیعه و تاریخ محکوم وتا ابد  مورد انتقاد است.

منبع :کتاب تاریخ اسلام نوشته ی دکتر علی اکبرحسنی

#احادیث_عید_سعید_غدیر_خم

 عید سعید غدیر خم یکی از بزرگترین اعیاد مسلمانان می باشد. یکی از سنت های حسنه در این عیدالاکبر که روایات عجیبی درباره آن نقل نموده اند و متاسفانه مورد غفلت واقع شده است سنت غذا دادن به افراد یا همان اطعام مومن است.

 امام صادق(ع) فرمود: غذا دادن به یک مومن در روز عید غدیر ثواب اطعام یک میلیون پیامبر و صدیق (در راس آنها خود ائمه معصومین) و یک میلیون شهید (در راس آنها حضرت عباس و شهدای کربلا) و یک میلیون فرد صالح در حرم خداوند را دارد.

 (بحار ج۶ ص ۳۰۳)

 در جای دیگر ایشان فرمودند: غذا دادن به یک نفر در این روز مانند غذا دادن به همه پیامبران و صدیقان است. (مفاتیح الجنان ص۵۰۰) به گونه ای که امام صادق(ع) اصلاً این روز را روز اطعام الطعام نامیدند.

 (بحار ج۹۵ ص۳۲۳)

 امام صادق(ع) در رابطه با آمرزش گناهان در این روز نیز می فرمایند: عید غدیر روزی است که خداوند دو برابر تعداد رهاشدگان از آتش جهنم در ماه مبارک رمضان و شب غدر و شب عید فطر از آتش جهنم رها می کند و گناه ۶۰ سال را می بخشد.

 (بحار ج ۹۴ ص۱۱۹)

 همچنین ایشان می فرمایند: «… و انه الیوم الذى اقام رسول الله (ص) علیا(ع) للناس علما و ابان فیه فضله و وصیه فصام شکرا لله عزوجل ذلک الیوم و انه لیوم صیام و اطعام و صلة الاخوان و فیه مرضاة الرحمن، و مرغمة الشیطان.

  (وسائل الشیعه ۷: ۳۲۸، ضمن حدیث. ۱۲ )

 امام صادق(ع) فرمود: عید غدیر، روزى است که رسول خدا(ص)، على(ع) را به عنوان پرچمدار براى مردم برافراشت و فضیلت او را در این روز آشکار کرد و جانشین خود را معرفى کرد، بعد به عنوان سپاسگزارى از خداى بزرگ آن روزه را روزه گرفت و آن روز، روز روزه دارى و عبادت و طعام دادن و به دیدار برادران دینى رفتن است. آن روز روز کسب خشنودى خداى مهربان و به خاک مالیدن بینى شیطان است: پس چه نیکوست در این عید بزرگ ضمن تهیه بهترین غذا برای خانواده، مومنین را نیز اطعام دهیم تا این سنت شریف فراموش شده احیا شود.

آنکه او را سخت ترین مرد می شناسم ، عشق و سرور را با کلامش به کلماتم می ریزد. کلامش به جانم سرازیر می شود و شعله ورم می کند و باز از خاکسترم، با سروری از عشق متولدم می کند. حرفهای او تنها کلام نیست، راهی برای بودنی نامتناهی است. نور هدایتی برای زندگی و عشقی ابدی است. او نامتناهی بی پایان و بی پایانِ نامتناهی است.

هر کسی به او پیوست، زخم می خورد و ترانه ی رستگاری سر می دهد. کتابِ تعصب را پاره می کند و بر تقدسهای ساختگی سر خم نمی کند. برای اعتلای عشق و مکتبش سکوت می کند و برای اشاعه ی خوش بختی اش به تیغ، ستیز می کِشد.

با مُهرِ کفر بر پیشانی اش، در مهراب به خدایش می پیوندد و باز به جای شِکوه، ترانه ی عشق بر لب دارد. در جنگ، یلی بی حریف و در خانه، همدمی بی حرف می شود.

آری! علی عشقِ ابدی و سرشاری همیشگی از خداست… .

امروز، روزی است که محمد (ص) دینش را تکمیل کرد و مردم با خدا دست دوستی دادند، با دست علی.

امروز رسولت، از پسِ سالهای کهنه ی تاریخ، تو را نیز برای بیعت با علی به سوی خودش می خواند.

مبادا پیمانی که امروز می بندی را، فرداهای دنیا با زخمهای سطحیِ زیستن، در هم شکنند.

بدان! کم نبودند، آنها که دنیا آنان را با سرابِ زر و زور و راحتی فریفت و آنها عهدِ بسته را شکستند و با دامِ آسایش، از نیک بختی ابدی جدا ماندند.

از همیندست کم نخواهند بود کسانی که امروز با خدا برای “چون علی شدن” میثاق می بندند و تا شب، در راهِ “چون علی زیستن” عهد می شکنند

 
علي ابرمرد تاريخ
«علي تنها صحابي نامي پيامبر است که با جاهليت پيوندي نداشته است؛ علي در ميان دست هاي پيامبر رشد کرد و با رفتار او بزرگ شد، روزي که به خاطر فقر از خانه ابوطالب بيرون آمد قرار بود به دامن پاکي ها برود، قرار بوديک روح بزرگ و شگفت انگيز پرورشش دهد، علي خدا را با محمد شناخت و در همان روزهاي کودکي اسلام را فهميد و پذيرفت، حالا مرد شمشير شده، مرد سخن و مرد سياست، عارف است و در عين حال جنگ آور، عادل است و اهل تفکر و حالا ديگر وقتش رسيده، بعد از سال ها در کنار پيامبر زندگي کردن، انديشه اش، افکارش، زندگي اش، عقايدش و دنيايش را در کنار محمد ساخته، در بيست و سه سالي که پيامبرمان ماموريتش را انجام مي داده، هميشه علي حاضر بوده است، چه در مسجد، چه در ميدان جنگ و چه در خانه و در ميان اهل بيت و حالا زمان رفتن است، زمان رفتن پيامبر و پيامبر براي علي و روزهاي تنهاييش نگران است.
“ده ميل از مکه دور شده‌اند. پيغمبر تصميم خويش را گرفت. اينجا غدير خم است،سر راه مدينه و تهامه و نجد و يمن و حضرت موت،آنجا که مسلماناني که با وي آمده اند هر دسته از گوشه اي فرا مي روند و ديگر هيچگاه از محمد سخني نخواهند شنيد. دستور داد آنان که پيش رفته اند برگردند،صبر کرد تا آنها که مانده اند برسند.سنگ هارا توده کردند و از جهاز شتر ها،منبري بزرگ برپا نمودند و پيغمبر پس از ايراد خطبه اي طولاني،علي را با چنين سبکي دقيق و قاطع معرفي کرد:ابتدا از جمعيت پرسيد چه کسي از مومنان برخود آنان «اولي »است؟ جمعيت گفت: خدا و رسولش بهتر مي‌دانند. پس پرسيد:آيا من از شما بر خود شما «اولي» نيستم؟ همه گفتند:چرا! سپس گفت :«من کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلي مَوْلاهُ الهمَّ والِ مَنْ والاهُ و عادِ مَنْ عاداهُ وَانْصُرْمَنْ نَصَرَهُ واخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ. »
پس از پايان معرفي علي،اين آيه را بر مردم خواند که:«امروز دينتان را براي شما تکميل کردم و نعمتم را بر شما تمام ساختم و رضا دادم که شما را دين،اسلام باشد.»

  نزول “و ان یکاد” در عید غدیر

 عنِ الْحُسَيْنِ الْجَمَّالِ‏ قَالَ: حَمَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ مِنَ الْمَدِينَةِ إِلَى مَكَّةَ
 فلَمَّا بَلَغَ غَدِيرَ خُمٍّ نَظَرَ إِلَيَّ وَ قَالَ:
 هذَا مَوْضِعُ قَدَمِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ حِينَ أَخَذَ بِيَدِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ، وَ قَالَ: مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاهُ
 و كَانَ عَنْ يَمِينِ الْفُسْطَاطِ أَرْبَعَةُ نَفَرٍ مِنْ قُرَيْشٍ سَمَّاهُمْ لِي
 فلَمَّا نَظَرُوا إِلَيْهِ وَ قَدْ رَفَعَ يَدَهُ حَتَّى بَانَ بَيَاضُ إِبْطَيْهِ‏، قَالَ:
 انْظُرُوا إِلَى عَيْنَيْهِ قَدِ انْقَلَبَتَا كَأَنَّهُمَا عَيْنَا مَجْنُونٍ
 فأَتَاهُ جَبْرَئِيلُ عَلَيْهِ السَّلَامُ فَقَالَ: اقْرَأْ:
 « وَ إِنْ يَكادُ الَّذينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَ يَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ ». (سوره قلم آیه 51)
 و الذِّكْرُ: عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ.
 فقُلْتُ: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَسْمَعَنِي هَذَا مِنْكَ.
 فقَالَ: لَوْ لَا أَنَّكَ جَمَّالِي لَمَا حَدَّثْتُكَ بِهَذَا، لِأَنَّكَ لَا تُصَدَّقَ إِذَا رَوَيْتَ عَنِّي‏.

 حسین جمال (که شتربان بود) می¬گوید: امام صادق (علیه السلام) را از مدینه به مکه می¬بردم.
 وقتی به غدیر خم رسیدند، به من نگاه کردند و فرمودند:
 اینجا، جای پای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است؛ هنگامی که دست علی بن ابیطالب (علیه السلام) را گرفت و فرمود: هر که من مولای اویم، پس علی مولای اوست.
 و در سمت راست خیمه، چهار نفر از قریش بودند (که امام صادق علیه السلام نام آنها را به من فرمودند)؛
 هنگامی که به رسول خدا نگاه کردند که دست علی را آنقدر بالا برده که سپیدی زیر کتف آن حضرت پیدا شده، گفتند:
 به چشمان پیامبر نگاه کنید که چگونه این سو و آن سو می¬رود؛ گویا چشمان مجنون است.
 پس جبرییل نازل شد و به پیامبر فرمود: بخوان:
 « وَ إِنْ يَكادُ الَّذينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَ يَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ ؛ و آنان كه كافر شدند، چون ذکر را شنيدند، چيزى نمانده بود كه تو را چشم بزنند، و می¬گفتند: او واقعاً ديوانه است ». (سوره قلم آیه 51)
 و ذکر، علی بن ابیطالب علیه السلام است.
  حسین جمال می¬گوید: الحمدلله که این مطلب را از شما شنیدم.
 امام صادق (علیه السلام) فرمودند: اگر تو شتربان من نبودی؛ این مطلب را به تو نمی¬گفتم؛اگر تو این مطلب را از من نقل کنی، کسی از تو قبول نمی¬کند.
 (چون در آن زمان، به خاطر شرایط موجود، حضرت نمی¬خواستند این مطلب به نقل از ایشان منتشر شود).

  بحارالانوار جلد 30 صفحه 259

شعر زيباي يا علي گفتيم و عشق آغاز شد ….

دربیابان بوی گندم مانده است
عشق روی دست مردم مانده است

آسمان بازیچه ی طوفان ماست
ابر نعش آه سرگردان ماست….

باز هم یک روز طوفان می‌شود
هر چه می‌خواهد خدا آن می‌شود

می‌روم افتان و خیزان تا غدیر
باده‌ها می‌نوشم از جوشن کبیر

آب زمزم در دل صحرا خوش است
باده نوشی از کف مولا خوش است

فاش می‌گویم که مولایم علیست
آفتاب صبح فردایم علیست

هر که در عشق علی گم می‌شود
مثل گل محبوب مردم می‌شود

تا علی گفتم زبان آتش گرفت
پیش چشمم آسمان آتش گرفت

آسمان رقصید و بارانی شدیم
موج زد دریا و طوفانی شدیم

بغض چندین ساله ی ما باز شد
یا علی گفتیم و عشق آغاز شد

یا علی گفتیم و دریا خنده کرد
عشق ما را باز هم شرمنده کرد

یا علی گفتیم و گلها وا شدند
عشق آمد قطره‌ها دریا شدند

یاعلی گفتیم و طوفانی شدیم
مست از آن دستی که می‌دانی شدیم

یاعلی گفتیم و طوفان جان گرفت
کوفه در تزویر خود پایان گرفت

کوفه یعنی دستهای ناتنی
کوفه یعنی مردهای منحنی

کوفه یعنی مرد آری مرد نیست
یا اگر هم هست صاحب درد نیست

عده ای رندان بازاری شدند
عده ای رسوایی جاری شدند

آن همه دستی که در شب طی شدند
ابن ملجم‌های پی در پی شدند……..

از سکوت و گریه سرشارم علی
تا همیشه دوستت دارم علی

- دکتر محمود اکرامی‌فر -