نشست و برخواست با علما؛ مایه تزکیه نفس
آیت الله العظمی حاج آقا مجتبی تهرانی می فرماید:
« هیچ چیزی دعوت‌کننده‌تر و جاذب‌تر به سوی خیر و صلاح از همنشینی با خوبان نیست. همنشینی با نیکان آدم را به سمت خوبی می‌کشد. زبانی نیست، عملی است. خواه ناخواهی است.
رابطه تنگاتنگ اثر حُسن می‌گذارد. مصاحبت با افراد نیکو و وارسته تو را به صلاح می‌کشد و از شرّ نجات می‌دهد. همین مصاحبت و همراهی؛ خود او، خواسته یا ناخواسته و ناخودآگاه روی تو اثر می‌گذارد…
در باب مجالست، علی(علیه السلام) می‌فرماید‌: «جالِسِ العُلَمَاءَ یَزدَدْ عِلمُکَ وَ یَحْسُنُ أَدَبُکَ وَ تَزْکُ نَفْسُکَ» با علما نشست و برخاست کن که علمت را زیاد، ادبت را نیکو و روحت را پاک می‌سازد.
با افراد فهمیده وارسته رابطه تنگاتنگ برقرار کن! به فهم و شعور تو می‌افزاید. ادب همان تربیت است. خوب تربیت می شوی. از نظر امور نفسانیت، این رابطه، نفس تو را تزکیه می‌کند. یعنی این نفسی که خبیث و سرکش است همین رابطه او را مهار می‌کند؛ صِرف رابطه! یعنی چه بخواهی، چه نخواهی، این ارتباط اثر می‌گذارد…
این روایات گویای همین مطلب است که، در تربیت تداوم مطرح است. مصاحبت، تداوم دارد. مجالست هم تداوم دارد. اینکه می‌گویم تدریجی الحصول است به این خاطر است. این روایات، هم غیر ارادی بودن را می‌رساند، هم تدریجی الحصول بودن را. نفسِ این رابطه تنگاتنگ – خصوصاً که چاشنی محبّت هم داشته باشد- اثر خودش را می‌گذارد.
هم نقش سازندگی و هم نقش تخریبی دارد. حال اگر آن رابطه دیداری، گفتاری و کرداری تو با یک انسان وارسته باشد، برای تو وارستگی می‌آورد. ـ نعوذ بالله ـ اگر از آن طرف باشد، مثل اینکه بادی از روی نجاست بگذرد، یک چیز بدبو همراه خودت می‌بری؛ بخواهی یا نخواهی.» (۱۵)

پی‌نوشت‌ها:
(۱) روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج‏۱، ص۱۱
(۲) روضة الواعظین – ترجمه مهدوى دامغانى، ص۳۵
(۳) غرر الحکم و درر الکلم، ص۴۲۰
(۴) شرح آقا جمال الدین خوانسارى بر غرر الحکم، ج‏۴، ص۲۰۵
(۵) مصباح الشریعة- ترجمه عبد الرزاق گیلانى، ص۴۴۳؛ مجموعه رسائل در شرح احادیثى از کافى، ج‏۱، ص۵۹۳؛ رک: الکافی (ط – الإسلامیة)، ج‏۱، ص۳۹، باب مجالسة العلماء و صحبتهم
(۶) پایگاه اطلاع رسانی آیت الله العظمی بهجت
(۷) پایگاه اینترنتی مهندس جواد فروغی
(۸) بحار الأنوار، ج‏۱، ص۲۰۵، باب۴
(۹) بنادر البحار، ص۱۲۰
(۱۰)عیون الحکم و المواعظ (للیثی)، ص۲۲۳، باب ۵؛ غرر الحکم و درر الکلم، ص۳۴۱؛ تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ص۴۳۰
(۱۱)شرح آقا جمال الدین خوانسارى بر غرر الحکم، ج‏۳، ص۳۷۳
(۱۲)حوزه نیوز
(۱۳)کتاب دل باخته
(۱۴)کتاب آیت بصیرت
(۱۵)پایگاه اطلاع رسانی آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی، تربیت در محیط خانوادگی، جلسه۱۰ (با اندکی تلخیص)
منبع: روضة الواعظین و بصیرة المتعظین

صفحات: 1 · 2 · 3