احترام به مردم در تمام مواقع از برنامه هاي قطعي زندگي رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم بود. بدون مبالغه مي توان گفت اين خوي پسنديده از بزرگترين عوامل پيشرفت و موفقيت آن حضرت است .
كان يكرم من يدخل عليه حتي ربما بسط ثوبه و يؤ ثر الداخل بالوسادة التي تحته ؛(1)
هر كس بر پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم وارد مي شد، پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم به او احترام مي نمود. چه بسا عباي خود را به جاي فرش زير پاي او مي گسترانيد و بالشي كه تكيه گاه خودش بود به او مي داد!
دخل علي النبي صلي الله عليه و آله و سلم رجل المسجد و هو جالس وحده فتزحزح له و قال انّ من حقّ المسلم علي المسلم اذا اءراد الجلوس اءن يتزحزح له ؛(2)
رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم تنها در مسجد نشسته بود. مردي وارد شد و به طرف پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم آمد.
حضرت از جا حركت كرد و به احترام او قدري عقب رفت . عرض كرد: كه جا وسيع است ، چرا قدمي به عقب رفتيد؟ حضرت فرمودند: ((از حقوق مسلمان براي واردين ، حريم گرفتن و قدمي به عقب رفتن است .))(3)
و كان اذا لقيه واحد من اءصحابه قام معه فلم ينصرف حتي يكون الرجال ينصرف عنه و اذا لقيه اءحد من اءصحابه فتناول يده ناولها ايّاه فلم ينزع عنه حتي يكون الرجل هو الذي ينزع عنه ؛(4)
وقتي يكي از اصحاب به ديدن آن حضرت مي آمد، به احترام او آن قدر مي نشست تا خود آن مرد از مجلس خارج شود و چون كسي به ملاقات پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم مي آمد و مي خواست مصافحه كند، به او دست مي داد و دست خود را نمي كشيد تا وقتي آن مرد دست خود را بكشد.))
كان رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم يقسم لحظاته بين اءصحابه فينظر الي ذا و ينظر الي ذا بالسويّة ؛(5)
((براي حفظ احترام تمام مردم ، رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم در مجالس عمومي نگاه هاي مودت آميز خود را بالسويه متوجه كليه حضار مي فرمود.))
اءنّ رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم لا يدع اءحدا يمشي معه اذا كان راكبا حتي يحمله فان اءبي قال تقدم اءمامي و اءدركني في المكان الذي تريد؛(6)
اگر پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم سوار بود اجازه نمي داد كسي پياده در ركابش راه برود، او را به ترك خود سوار مي كرد و اگر از سوار شدن ابا مي نمود به او مي فرمود شما جلو برو و در فلان مكان مرا ملاقات كن .
گاهي در مواقع مخصوصي اتفاق مي افتاد كه رفتار صحيح و مصلحت آميز پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم ، عكس العمل نامطلوبي در قلوب بعضي از مردم ايجاد مي كرد و كساني آن كار را اهانت و تحقير عملي پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم نسبت به خود تعبير مي كردند، پيشواي گرامي اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فورا با توضيح قضيه ، آن تيرگي را برطرف مي فرمود و احترام خود را نسبت به شخصيت آنان آشكار مي كرد.(7)

1- بحارالانوار، ج 16، ص 229.
2- وسائل الشيعة ، ج 12، ص 227.
3- همان ، ص 152.
4- مستدرك الوسايل ، ج 8، ص 438.
5- الكافي ، ج 2، ص 671.
6- مستدرك الوسايل ، ج 8، ص 273.
7- كودك از نظر وراثت و تربيت ، ج 2، ص 66.